FARİS ÇOCUKLAR YETİŞTİRMEK İÇİN FERASETLİ AİLE OLMAK

Merve Karslı tarafından 3 Nisan 20203 Nisan 2020 tarihinde yayınlandı

Bu ay ele alacağımız konu feraset kavramı. Öncelikle ferasetin anlamlarına bakalım. Ferasetin zihin uyanıklığı, seziş-sezgi, anlayış, çabuk kavrama gibi birbirine yakın birçok anlamı bulunuyor.

Feraset kavramı aslına baktığımızda halk arasında daha farklı isimlerle bilinip genelde, İslam dininde bulunmayan hurafeler ve batıl inançlarla desteklenmektedir.  Feraset kavramından çok, kalp gözü açık veya altıncı hissi kuvvetli kavramlarını duyarız. Aslında hepsi feraset ve basiret kavramlarını karşılar. Benim ilk olarak değinmek istediğim yer ebeveynlerin, halk arasında dolaşıp gerçekliği muamma olan bilgi kirliliği. Baktığımız zaman aileler çocuğunun doktor, mühendis, hakim vs. olmasını istediği için göbek bağlarını bunlarla alakalı yerlere gömme, türbelere ve dilek ağaçlarına bez bağlama, çocuğunun önüne mesleklerle alakalı eşyalar koyup seçmelerini bekleyerek, geleceği yordama yoluyla sezmek veya etki etmek istemektedirler. Bu tür hurafelerle hayatlarını sürdüren insanları, kolay yoldan çok zengin olmaya çalışan insanlara benzetebiliriz. Son zamanlarda ailelerin çocuklarına isim koyarken dahi baktığı ebced hesaplaması, cifir ilmi, numeroloji gibi hayata dair sezgisel ve hesaplamaya dayalı öğretilere itimat edilse de alimler bu öğretilere pek sıcak bakmamaktadır.

Her şeyi bir kenara bırakalım ve gerçek hayatta feraset sahibi, aklı başında, mantıklı ve yaptığı işlerin sonunu düşünebilen bir çocuk nasıl yetiştirilebilir ona bakalım. Çocukların ilk rol model olarak seçtikleri, gözlerini açtıkları zaman ilk sosyal ilişkilerini kurdukları kişiler anne ve babalarıdır. İlk zamanlar çocukların dünyaları kendine bakım veren insanlardan ibarettir. Bu yüzden onların dünyalarını oluştururken bizi örnek aldıklarını unutmamak gerekiyor. Örnek olarak annesinden fiziksel şiddet gören bir kız çocuğunun, bebekleriyle oynarken aynı şekilde bebeklerine fiziksel şiddet uygulayıp, bağırdığı görülmüştür. Doğduktan sonra algıyla beraber  beyin nöronlarında snaptik bağlar oluşur. EQ yani duygusal zeka olarak tanımlanan kısımda çocukken görülen şeyler depolanır ve kayıt ediler. Bazı şeyler hatırlanırken bazı şeyler bilinçaltında örtüktür ve fark edilmeden ortaya çıkabilmektedir. Anne ve baba köpekten korkuyorsa çocukta köpek görünce korku hisseder ve ailesinin verdiği tepkiyi verir. Çünkü beyninde kaydedilen duygu ve davranış bu şekildedir.

Feraset sahibi bir çocuk yetiştirmek istiyorsak kendimizde bulunması gereken bazı özellikler var bunların başında sabır geliyor. Çocuk merdivenden çıkmaya çalışırken çocuğu alıp mervidenin başına çıkartmak bir şeyleri başarabilme hissini hissetmesini  ve öz güveninin oluşmasını engelleyebilir.  Ayakkabısını bağlamaya çalışırken çok uzun sürüyor veya yanlış bağlıyor diye alıp siz bağlamaya çalışmayın, sabırla bekleyin, hata yapmasına izin verin ki doğrusunu öğrenebilsin. Satranç oynarken sanki ondan sıkılmış ‘hadi oyna da bitsin der gibi bakıp, öflemeyin’ hamle yapmasını ve farklı çözümler bulmasını bekleyin. İkinci olarak en küçük konuda bile fikrini sorun. Küçük konularda bile fikrinin alınması çocuğun kendini değerli hissetmesine ve kendine saygı duymasını sağlayabilir. Karar alınırken, fikir alışverişi yaparken kontrolün kendisinde olduğunu hissetmesi onu mutlu edecektir. Hayatta karşılaştığınız problemleri çözerken yanınızda durmasını ve sizi izlemesini izin verin ki problemleri çözme yollarını öğrenebilsin. Aileler bazen ‘bu çocuk niye böyle oldu?, sonunu hiç düşünmeden davrandı’ tarzında cümleler kurabiliyor. Yapacağı davranışların sonuçlarını kestirebilmesi için hayat tecrübesine ihtiyaç duyduğunu unutmamak gerekiyor. Bu yüzden hata yapmasına izin verin ki doğrusunu öğrenebilsin. Bu söylediğimiz şeylerin olabilmesi için de çocuğunuza zaman ayırmanız gerekiyor.

Şunu unutmamalısınız ki istisnalar olsa da çocuklar ailelerin eseridir. Çamuru ilk elinize aldığınızda nasıl yoğurup şekil veriyorsanız çocuğunuza da yaptığınız, söylediğiniz, okuduğunuz, dinlediğiniz şeylerle şekil veriyorsunuzdur. Feraset sahibi bir çocuk yetiştirmek istiyorsanız içinize bakıp evvela kendinizi düzeltiniz.